New Airport, Next City, Smart Bodø, Noorwegen

Een van mijn meest dierbare projecten is de UPAT workshop die ik in de zomer van 2017 heb mogen organiseren in de Noorse stad Bodø. Het betrof een bijzondere opgave in de Noorse poolcirkel. De Noorse stad Bodø is gebouwd naast een belangrijke en gecombineerde luchtmachtbasis en een drukke regionale burgerluchthaven. In de komende 10 jaar zal Luchtmachtbasis Bodø gedeeltelijk worden ontmanteld en zullen de militaire diensten worden verplaatst naar Trondheim. De gemeente Bodø heeft deze veranderingen en ontwikkelingen aangepakt om het concept ” New Airport – Next City- Smart Bodø ” te ontwikkelen.

Bodø is het administratieve centrum van de provincie Nordland en is de grootste stad in de provincie met 50.000 inwoners. De stad maakt een snelle groei van de bevolking door en transformeert nu tot een van de moderne en aantrekkelijke steden in de Poolcirkel. De burgerluchthaven zal volledig worden vernieuwd en uitgebreid om toekomstige groei van zowel de luchthaven als de vele gerelateerde activiteiten mogelijk te maken, evenals voor de toekomstige stedelijke ontwikkeling van Bodø. De gemeente realiseerde zich dat het vervangen en herbouwen van de luchthaven van Bodø een unieke kans is die elke stad zou moeten omarmen, om avontuurlijke stappen te zetten om Bodø (bijna) opnieuw uit te vinden en de stad voor te bereiden op een nieuwe toekomst.

De stad Bodø heeft ISOCARP, de International Society of City and Regional Planners, en HPF, Habitat Professionals Forum, uitgenodigd om te reflecteren op de wijze waarop de nieuwe luchthaven en de toekomstige uitbreiding van Bodø op de best mogelijke manier kunnen worden verbonden en geïntegreerd met de bestaande stad. Ik heb als programma manager van ISOCARP de leiding gehad in het voorbereiden, organiseren, begeleiden en rapporteren van de bevindingen van het Urban Planning Advisory Team.

Het Urban Planning Advisory Team (UPAT) programma is een dienst die ISOCARP, de International Society of City and Regional Planners, wereldwijd aanbiedt aan steden en regio’s. Sinds 2004 heeft ISOCARP bijna 40 UPAT-workshops georganiseerd in landen zoals Singapore en verschillende steden in China, Mexico en de Verenigde Staten, het Midden-Oosten en ook in Rusland, Spanje, Oostenrijk, Nederland, Zwitserland en recentelijk in Noorwegen.

UPAT-teams bestaan uit ongeveer zeven planning- en ontwerpprofessionals die van over de hele wereld worden samengebracht voor een intensieve week om creatieve oplossingen en strategisch advies te bedenken in reactie op specifieke stedelijke uitdagingen. De teams bestaan uit een teamleider en een rapporteur, plus twee tot vier senior planners, twee jonge planningsprofessionals en tussen, 2011 en 2017, mijzelf als programma manager UPATs.

De taak van het Bodø UPAT team was om 1) een beoordeling te geven van het Smart Bodø-strategieplan, 2) te evalueren hoe de bestaande stad het beste kan aansluiten op en integreren met nieuwe ontwikkelingsgebieden, 3) aanbevelingen te schrijven voor toekomstig gebruik en landgebruik, en 4) vergelijkend onderzoek uit te voeren tussen de beste slimme praktijken in steden over de hele wereld.

Het Bodø UPAT-team definieerde 5 principes van de “New Airport, Next Bodø” -visie: 1) Slimme identiteit: Bodø als “Gateway to the Arctic”, 2) Slimme groei: bereid een lange termijn strategie (2015-2050) voor, met groei geclusterd in compacte knooppunten, 3) Slimme economie: creëer clusters voor een groene hightech economie, 4) Slimme groene verbindingen: versterk verbindingen om optimaal gebruik te maken van natuurlijke hulpbronnen, en 5) Slimme mobiliteit: ontwikkel multimodale mobiliteitshubs.

 

Het Bodø UPAT-team stelde ook drie fasen van 10 jaar voor in de ontwikkeling van het project “New Airport, Next Bodø”: De eerste fase (2015-2025) richt zich vooral op het initiëren van de compacte herontwikkeling van het binnenhavengebied en het verplaatsen van de luchthaven verder naar het zuiden. De tweede fase (2025-2035) voltooit de projecten die in de eerste fase zijn gestart en verankert het Sea-Air-Rail-logistieke knooppunt stevig rond de westelijke haven, achter de nieuwe luchthaventerminal. De derde fase (2035-2050) richt zich op efficiënt gebruik van de luchthavensite en de vestiging van een reeks gemengde groeikernen met een hoge intensiteit.

 

Het Bodø UPAT team bestond, met mijzelf, uit vijf leden van ISOCARP en twee leden uit het netwerk van HPF, aangevuld met enkele Young Planning Professionals: Elizabeth Reynolds, Team Leader, (ISOCARP, Australië/VK), prof. Sofia Morgado, UPAT Rapporteur (ISOCARP, Portugal), Faye Beaman, Senior Planner (IWA, VK), Paul Lecroart, Senior Planner (ISOCARP, Frankrijk), Juan Alayo, Senior Planner (HPF, Spanje), Arunava Sarkar, Senior Planner (ISOCARP, India/VAE). Het Bodø UPAT team heeft haar bevindingen samengevat in uitgave 5 van het ISOCARP PLAN Magazine. Dit Magazine is hier te raadplegen: https://issuu.com/isocarp/docs/plan_bodo_final.

In navolging van deze UPAT workshop, heeft ISOCARP in 2018 in Bodø het 54^e ISOCARP congres Cool Planning Changing Climate & Our Urban Future georganiseerd. In 2024 is Bodø een van de drie Culturele Hoofdsteden van Europa.